Thuiswerken is zorg en zegen tegelijk: 'Je moet waken voor een goede scheiding tussen werk en privé'

Thuiswerken is sinds corona niet meer weg te denken uit onze samenleving. Volgens het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KIM) werken Nederlanders momenteel ruim tweemaal zoveel thuis als voor de pandemie. Vooral bij de overheid en in de financiële en zakelijke dienstverlening is het aantal uren dat wordt thuisgewerkt toegenomen. De toename in de cultuur, recreatie, sport, bouw, detailhandel en de zorg is een stuk kleiner.
Dag v/d thuiswerker
Veel Zeeuwse bedrijven bieden hun werknemers de mogelijkheid om een aantal dagen per week thuis te werken, zoals bijvoorbeeld SaBeWa Zeeland. Medewerkers moeten minimaal twee dagen op kantoor aanwezig zijn. De overige dagen mogen ze zelf bepalen of ze op kantoor of thuis werken. "Dit beleid is eigenlijk tijdens de coronaperiode ontstaan toen iedereen echt thuis werkte. Daar hebben we geleerd dat ons werk, wat voornamelijk administratieve taken zijn, ook op afstand uitgevoerd kan worden", aldus directeur Erik van den Dobbelsteen

Oppassen voor blurring

Thuiswerken vergt volgens ergonoom Veerle van der Heijden van ArboNed wel een andere aanpak en discipline van de werknemer. "Je moet waken voor een goede scheiding tussen je werk en privé, waardoor er geen 'blurring' ontstaat. Ook moet je zorgen voor een fijne, rustige werkplek, waarbij een goede houding erg belangrijk is. Daarnaast moet je ook regelmatig een pauze inlassen. En tot slot is blijvend contact met je collega's ook van belang."
Daar is Van den Dobbelsteen het mee eens. "Je komt geen collega's meer tegen om even wat te bespreken of om bijvoorbeeld door te nemen waar de prioriteiten liggen. Dat moeten ze nu zelfstandig doen en dat vraagt een andere manier van werken. Maar met zogenoemde 'weekstarts' proberen we dit gedeeltelijk op te lossen."
Thuiswerken kan zelfs leiden tot psychische klachten. Het gaat dus om de juiste balans.
Veerle van der Heijden - ArboNed
Thuiswerken heeft zowel voor- als nadelen. "Het voordeel is dat je werktijden flexibel zijn. Je hebt ook meer regelruimte. Ook bespaar je reistijd en ervaar je geen stress door lange files. En je wordt minder afgeleid, waardoor de productiviteit hoger is." Maar daar zit ook meteen het gevaar volgens van der Heijden. "We zien dat mensen thuis veel langer doorwerken dan op kantoor en dat is natuurlijk ook niet de bedoeling."

Voorbeeldgedrag is belangrijk

Van den Dobbelsteen heeft gemerkt dat er door het thuiswerken nieuwe uitdagingen ontstaan voor werkgevers. "De eerste is groei en ontwikkeling, want we moeten ervoor zorgen dat de medewerker zich kan blijven ontwikkelen. Ten tweede is autonomie belangrijk. Daar is goed voorbeeldgedrag voor nodig en de werkgever speelt hierbij een grote rol. Ten derde moet de werkgever zorgen voor een bepaalde verbondenheid aan de organisatie. Communicatie is dus belangrijk. En tot slot is leiderschap vanuit het management belangrijk om ervoor te zorgen dat zij voldoende voeling houden bij wat er speelt."
Dag v/d thuiswerker
Regelmatig pauze nemen wanneer je thuiswerkt is erg belangrijk © ArboNed
Alice Munster uit Hoek is werkzaam bij SaBeWa Zeeland als werkvoorbereider en werkt momenteel twee dagen thuis en dat bevalt haar erg goed. "Ik kan me thuis iets beter concentreren, want je wordt iets minder gestoord. Ik heb het idee dat mijn productiviteit daardoor ook iets hoger ligt dan op kantoor. Daarnaast scheelt het reistijd, kan ik tussendoor wat huishoudelijke klusjes doen en onze hond houdt me gezelschap."

Zo nu en dan eenzaam

Munster zou overigens niet graag een hele week thuis willen werken. "Er zitten dagen tussen dat je niemand nodig hebt of niemand spreekt en dan kan het best wel eens eenzaam zijn. Ik moet er dus niet aan denken om volledig thuis te gaan werken. Ik zou mijn collega's en het contact onderling enorm missen."
Dag v/d thuiswerker
Thuiswerken kan leiden tot psychische klachten © ArboNed
Thuiswerken kan ook leiden tot fysieke en psychische klachten. "Ik kom regelmatig mensen tegen met nek, schouder en rugklachten, vanwege een verkeerde houding", vertelt Van der Heijden. "Daarnaast ervaart iedereen het thuiswerken natuurlijk op een andere manier. Het is dus belangrijk dat er wordt gekeken of het sowieso bij iemand past en of de werkzaamheden goed aansluiten. Blijf daarover in gesprek met je leidinggevende. Want de één vindt het heerlijk om meer vrijheid te ervaren, terwijl de ander vindt dat hij of zij in een isolement terechtkomt. Het gaat om de juiste balans."

Voorstander van hybride werkvorm

Van den Dobbelsteen denkt overigens niet dat thuiswerken de toekomst is. Hij is meer voorstander van een hybride werkvorm. "Het geeft ruimte aan medewerkers om zelf wat meer invulling te geven aan hun werkzaamheden. Wel met de verplichting om bepaalde resultaten te halen. En tegelijkertijd biedt het ook de ruimte voor een organisatie om te kijken hoe ze hun werkplek anders moeten inrichten om die ontmoeting te bevorderen. Het gaat dus om de juiste combinatie."
Op de Dag van de Thuiswerker, vandaag 16 maart, wil de organisatie mensen in het zonnetje zetten. De dag wordt georganiseerd door social enterprise Webmastery, waar de medewerkers allemaal vanuit huis werken. Zij verzorgen social media en websites voor organisaties.