liveblog
|
16 maart
LEES TERUG: Alle uitslagen binnen, BBB in meeste gemeenten grote winnaar
- Lees hier alles terug over de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen
- BBB grote winnaar
- Opkomst drie procent hoger dan in 2019
Laatst bijgewerkt: 16 maart, 10:31 uur
donderdag 16 maart
04:12
Einde van dit liveblog
Alle uitslagen zijn binnen. Ben je benieuwd hoe er gestemd is in jouw gemeente? En hoe de BBB reageert op de monsterzege?
03:19
Dit is de definitieve zetelverdeling na de verkiezingen


03:14
Opkomstcijfers in Zeeland
Uiteindelijk is 62,4 procent van de stemgerechtigden vandaag naar de stembus gegaan. In 2019 was dat nog 59,2 procent.
03:09
En de laatste: de uitslag van Tholen




02:32
Uitslag Reimerswaal




02:08
Uitslag Terneuzen




01:59
Uitslag Goes




01:54
Uitslag Vlissingen
In Vlissingen is PvdA/GroenLinks de grootste.




01:29
Spanning in Provinciehuis



01:12
Uitslag Veere




woensdag 15 maart
00:57
Uitslag Sluis




00:47
Uitslag Kapelle
De uitslag van Kapelle is inmiddels ook binnen.




00:23
Uitslag Hulst binnen
In Hulst stemde ruim een kwart van de mensen op de BBB. Het CDA en FvD leveren in.




00:21
Uitslag Middelburg binnen
In tegenstelling tot de vorige gemeenten, is in Middelburg niet de BBB de grootste partij. PvdA/GroenLinks heeft daar de meeste stemmen gekregen.




00:11
Uitslag gemeente Borsele




23:52
Uitslag Noord-Beveland




23:41
Wachten op uitslagen
Voorlopig is het nog wachten op de uitslagen van andere Zeeuwse gemeenten. Of we zo lang moeten wachten als in Utrecht, is de vraag. De uitslag in die gemeente komt later komt dan gepland vanwege een storing. "Voor de zon opkomt is er een voorlopige uitslag, maar hoe laat is nog niet te zeggen", meldt de gemeente Utrecht.
23:12
Uitslag Schouwen-Duiveland binnen




22:49
In afwachting van de uitslag: zo stemde Zeeland vier jaar geleden
Vier jaar geleden werd het CDA de grootste partij in Zeeland met zeven zetels. SGP kwam met vijf zetels op twee en - toen - nieuwkomer Forum voor Democratie werd derde, met ook vijf zetels. Dit was de volledige uitslag in percentages:
Wil je nog even terugzoeken hoe jouw gemeente vier jaar geleden stemde? Klik dan hier.
22:10
Voorlopig opkomstcijfer Tholen
In Tholen zijn 66,3 procent van de stemgerechtigden naar de stembus gegaan om te stemmen voor de Provinciale Staten. Voor het waterschap zijn 63,4 procent van de mensen gaan stemmen.
21:51
Voorlopig opkomstcijfer Terneuzen
Het opkomstpercentage voor de Provinciale Statenverkiezingen was in de gemeente Terneuzen om 21.00 uur 58,16 procent. Dat is 5 procent hoger dan vier jaar geleden. Voor het waterschap bleef het opkomstpercentage steken op 51,16 procent.
21:49
Reacties in het Provinciehuis op eerste exitpolls
Reacties exitpolls
21:37
Voorlopig opkomstcijfer Borsele
In de gemeente Borsele ging ongeveer 70 procent van de kiesgerechtigden naar de stembus voor de Provinciale Staten. Voor het waterschap stemden 67 procent van de mensen.
21:33
Voorlopige opkomstcijfers Goes, Vlissingen en Reimerswaal
59,34 procent van de kiesgerechtigde Goesenaren heeft vandaag z'n stem uitgebracht voor de Provinciale Statenverkiezingen. In Vlissingen blijft dat aantal steken op 51,70 procent. Reimerswaal spant tot nu toe de kroon met 73,55 procent.
Voor het waterschap liggen deze percentages een stuk lager: Goes (55,89 procent), Vlissingen (46,21 procent) en Reimerswaal (66,7 procent).
21:28
Tellen van stemmen





21:11
Voorlopig opkomstcijfer Kapelle en Noord-Beveland bekend
Kapelle noteert een voorlopig opkomstpercentage van 72,93 procent. Dat is precies 5 procent meer dan de vorige verkiezingen. Voor het waterschap kwamen 69,95 procent van de kiesgerechtigden stemmen.
In Noord-Beveland kwamen 66,58 procent van de kiesgerechtigden naar de stembus voor de Provinciale Staten. De vorige keer was dat 62,89 procent. Dat is 3,7 procent meer. Voor het waterschap ging 63,10 procent van de mensen stemmen.
21:00
Stemlokalen zijn gesloten!
Het tellen van de stemmen kan beginnen, de 223 Zeeuwse stembureaus zijn gesloten. Mensen die nog in de rij stonden om 21.00 uur, mochten hun stem nog uitbrengen. Honderden vrijwilligers gaan de komende uren aan de slag om de papieren stembiljetten te tellen. De uitslagen worden per gemeente doorgegeven aan de provincie. De eerste uitslag wordt tussen 22.30 en 22.45 uur verwacht. Je kunt de uitslagenavond meekijken in een extra tv-uitzending van Omroep Zeeland, die om 22.00 uur begint. Uiteraard verschijnen de uitslagen ook op omroepzeeland.nl.

In totaal zijn er 39 zetels te vergeven voor de Provinciale Staten, voor het waterschap strijden de partijen om 26 plekken. De 39 gekozen Provinciale Statenleden stemmen op 30 mei voor de zetels in de Eerste Kamer, zogeheten getrapte verkiezingen. Het kabinet-Rutte IV heeft nog tot het begin van de zomer te maken met de Eerste Kamer in de huidige samenstelling. De Kiesraad maakt op 1 juni de nieuwe leden van de Eerste Kamer bekend.
20:57
Op de valreep binnen
Hoppa, net uit het werk nog net op de valreep stemmen in Hulst! Nog 3 minuten te gaan...

20:53
Ook voor blinden

20:50
Kieskompas trekt 3,3 miljoen bezoekers
Het ANP meldt dat stemhulp Kieskompas rond 20.30 uur ongeveer 3,3 miljoen bezoekers telde.
20:45
Opkomstcijfer Tholen
Tholen geeft een voorlopig opkomstcijfer door van bijna 55 procent tot 19.00. Er ontbreekt in deze berekening één stembureau, laat de gemeente weten.
20:06
Laatste uur om te stemmen
Het laatste uur om te kunnen stemmen is inmiddels ingegaan. Het laatst bekende opkomstcijfers kwam rond 16.00 uur vanmiddag. Toen hadden 36 procent van de kiesgerechtigden gestemd.
20:05
Eerste dankwoord
18:51
Kinderburgemeester over het stemmen van vandaag
Kinderburgemeester Schaphath en burgemeester Marga Vermue van de gemeente Sluis namen een kijkje in Oostburg.

Kinderburgemeester over het stemmen van vandaag
17:54
De uitslagenavond live op tv
17:53
Tussentijdse opkomstpercentage Vlissingen
17:50
Rode nagellak
Sommige mensen keken erg uit naar de verkiezingen, zoals Loes Meeuwisse, die haar nagels dezelfde kleur heeft gelakt als de stempotloden.

17:41
Bezoekers stemhulpen stijgt
Het aantal bezoekers bij online stemhulpen blijft stijgen. Dat meldt het ANP. Het Kieskompas zou al door bijna 3 miljoen bezoekers ingevuld zijn.
17:17
Veel mensen in Biervliet zijn gaan stemmen
17:05
Al veertig jaar vrijwilliger en 101-jarige test nieuwe hulpmiddel in stembureau, een greep uit de stembureauverhalen:
101-jarige test nieuw hulpmiddel in stembureau
16:55
Koudekerkenaar Nelleke Geertse heeft vanuit Kroatië gestemd
Voor het eerst mogen Nederlanders die in het buitenland wonen, stemmen voor de Eerste Kamer. Koudekerkenaar Nelleke Geertse, die al sinds 1991 in het buitenland woont, heeft er dankbaar gebruik van gemaakt. "Ik heb drie weken geleden al per post gestemd", vertelt ze in de radio-uitzending Zeeland Komt Thuis, vanuit Kroatië, waar ze nu woont. "Ik voel me nog steeds Nederlander. Ik voel me betrokken bij wat er in Nederland gebeurt."

Tot deze verkiezingen konden Nederlanders in het buitenland niet stemmen op de Eerste Kamer, omdat de Eerste Kamerleden door de leden van de Provinciale Staten gekozen worden. Nederlanders in het buitenland horen nog wel bij Nederland, maar hebben geen provincie meer als thuisbasis. "Daar hebben ze nu iets op bedacht", zegt Geertse. "Een fictieve provincie. Er is op dit moment een dertiende provincie. Politieke partijen hebben daar lijsten voor gemaakt van kandidaten die in het buitenland wonen." Degenen die verkozen worden, stemmen - net als de leden van de Provinciale Staten - op 30 mei voor de Eerste Kamer.
Geertse is blij dat ze op deze manier tóch kan stemmen: "Vroeger zijn mensen de straat opgegaan, hebben gevochten voor het stemrecht. Ik voel het als een soort plicht om er gebruik van te maken."
Nelleke Geertse heeft in Kroatië gestemd en legt uit hoe dat ging
16:41
Proef met nieuwe, kleinere stembiljetten
In de gemeente Kapelle werd naast de officiële verkiezingen ook proef gehouden met een nieuw stembiljet. Stemmers bij twee bureaus in Kapelle wordt na het 'echte' stemmen gevraagd of ze mee willen doen met een proef. Bij het nieuwe stembiljet kies je eerst voor de partij waarop je stemt en daaronder kun je iemand van de lijst kiezen. Dat was twee keer kleuren dus! Met de proef wordt bekeken hoe de stembiljetten kleiner kunnen en toch overzichtelijk blijven.

16:15
16.00 uur: Hogere opkomstcijfers dan in 2019
Om 16.00 uur vanmiddag heeft ongeveer 36 procent van de kiesgerechtigden gestemd. Dat is iets meer dan in 2019. Vanmorgen kwam het stemmen nog langzaam op gang. Rond het middaguur had amper 15 procent van de kiezers al gestemd. De waterschapsverkiezingen, die vandaag ook worden gehouden, liften mee met de iets hogere opkomst in Zeeland. Ook hier zijn er hogere opkomstpercentages dan vier jaar geleden. Maar die liggen wel een paar procent lager dan bij de Provinciale Statenverkiezingen.
De stembureaus zijn nog open tot 21.00 uur vanavond. Dit jaar mogen in totaal 294.000 Zeeuwen naar de stembus. De eerste uitslagen worden rond 22.30 uur verwacht.
15:37
Verschillende gemeenten hebben een mobiel stembureau
14:04
Al jaren stembureaulid
Jan uit Oostkapelle zit al voor de zevende keer op het stembureau. "Dit blijft leuk! Uiteindelijk zullen ze me weg moeten dragen denk ik!"

14:01
Scholieren kiezen voor PvdA/GroenLinks
Als het aan scholieren ligt, wint PvdA/GroenLinks de Provinciale Statenverkiezingen. Afgelopen weken hebben ze gestemd op hun favoriete partij bij de scholierenverkiezingen en de uitslag werd gisteren bekendgemaakt. PvdA/GroenLinks kwam eruit als winnaar met 14,5 procent van de stemmen en liet daarmee D66 met 14,4 procent en de VVD met 10,7 procent net achter zich. Ondanks dat Gerwi Temmink (PvdA/GL) blij is met de stem van de scholieren, rekent hij zich nog niet rijk. "De scholierenuitslagen verschillen uiteindelijk nog wel van wat het morgen zal zijn omdat dit ook de voorgaande jaren zo was."
13:39
Jong geleerd is oud gedaan

Sarah en Polly mochten met hun vader mee stemmen
13:37
Heeft Vlissingen bezuinigd op stembureauborden?
13:22
'Verschillende peilingen maken uitslag heel spannend'
Vanwege de verkiezingen was er vandaag een speciale uitzending van het radioprogramma de Zeeuwse Kamer, waarin politiek verslaggevers Ariane Lafort en Marcel Decraene terugblikten op de campagnes en vooruitkeken naar de uitslag vanavond. Dat laatste is moeilijk, want de opiniepeilingen lopen nogal uiteen.
Zo verwacht EenVandaag/Ipsos dat het CDA zijn zeven zetels behoudt, terwijl Maurice de Hond denkt dat die partij er maar drie van overhoudt. Omgekeerd voorziet De Hond dat de BBB met 6 zetels zijn intrede doet, terwijl EenVandaag/Ipsos het op de helft houdt. "Juist die verschillende peilingen maken de uitslag vanavond heel spannend", concludeert Ariane.
"Zes zetels voor de BBB zou een monsterzege zijn", zegt Marcel. Vier jaar geleden kwam Forum voor Democratie als nieuwkomer met vijf zetels in Provinciale Staten en dat was toen al sensationeel. Maar andere partijen leggen de tegenstrijdige peilingen juist in hun voordeel uit. Ariane: "CDA-lijsttrekker Jo-Annes De Bat zegt gewoon: "Zeeland is zo'n uniek gebied, ik ga voor 8 zetels."
Zeeuwse Kamer op de verkiezingsdag
12:50
Feitjes over de Provinciale Statenverkiezingen
De zestien partijen strijden om 39 Zeeuwse zetels. Voor één van die plekken in de Staten strijden 467 kandidaten. 149 ervan is vrouw, dat is 31,9 procent. De SGP heeft als enige alleen maar mannen op de kieslijst staan en JA21 heeft maar één vrouw op de lijst. De Partij voor de Dieren heeft als enige meer vrouwen dan mannen.
11:40
Eerste opkomstcijfers
Op de Zeeuwse stembureaus was het vanmorgen over het algemeen iets rustiger dan bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen. Rond het middaguur meldden de meeste stembureaus een opkomst van ongeveer 14 procent. Vier jaar geleden lag de opkomst rond dit tijdstip 2 procent hoger. Vooral in de gemeente Vlissingen zijn tot nu toe maar weinig kiezers komen opdagen; rond 11.00 uur lag het opkomstpercentage daar nog onder de 10 procent. In de gemeente Kapelle is de animo een stuk groter. Daar heeft al bijna 20 procent van de kiezers gestemd.
Ondanks dat de opkomstcijfers nog iets lager liggen, is het bij een aantal stembureaus behoorlijk druk. Zo stonden er bij de ZB in Middelburg en bij De Pit in Goes lange rijen. Ronny Menheere van De Pit in Goes noemde het 'net de Efteling':
De voorzitter van De Pit over de drukte

11:32
Prokkelduo's
Bij stembureau Zuidwester in Goes zit Dounia Bouchikhi samen met Wilco Lievense van de gemeente Goes. Samen zijn ze een prokkelduo: daarin zit een vrijwilliger met een licht verstandelijke beperking. In tien van de dertien Zeeuwse gemeenten zitten één of meerdere van deze duo's. Zestien Zeeuwen met een licht verstandelijke beperking zijn de afgelopen tijd opgeleid om mee te kunnen helpen op 15 maart.

11:27
Meer Zeeuwen naar de stembus?
In 2019 bracht 59,2 procent van de kiesgerechtigde Zeeuwen een stem uit voor de Provinciale Verkiezingen. Hoeveel dat er vandaag zijn, weten we natuurlijk nog niet, maar terugkijkend naar de afgelopen jaren, lijkt het alsof steeds meer Zeeuwen met de Statenverkiezingen naar de stembus gaan. Al zijn er wel verschillen tussen plattelanders en stedelingen, speelt het weer een rol en de SGP lijkt daar ook een rol in te spelen.
10:54
Romantische taferelen op het stembureau
10:38
Stemmer van 101 jaar
Hoe vaak zou deze meneer al hebben mogen stemmen? Govert van der Kuijl is 101 jaar en kwam vanmorgen naar De Vroone in Kapelle.

10:34
Twijfel je nog op wie je moet stemmen?
Duizenden kiesgerechtigden hebben hun stem al uitgebracht. Moet je nog stemmen en heb je nog geen idee op wie? Vul dan hier onze kieswijzer in.
10:17
Ons bin zuunig

In een stembureau in Heinkenszand houden ze van hergebruiken. Daar kun je nog stemmen met potloodjes van de vorige verkiezingen, die voor de Tweede Kamer.
10:05
Stemmen in een museum
Er zijn 223 vaste stembureaus in Zeeland, die van 07.30 tot 21.00 uur open zijn. Daarnaast zetten verschillende gemeenten mobiele stembussen in die meerdere locaties afgaan. Stemmers komen het vaakst terecht in een dorpshuis, multifunctioneel centrum, verenigingsgebouw of verzorgingstehuis. Maar in Tholen kun je bijvoorbeeld gaan stemmen in een museum. En dat stembureau werd al druk bezocht, zag verslaggever Carmen Wisse.
09:44
Verslaggevers bezoeken alle dertien gemeenten
Onze verslaggevers gaan vandaag alle dertien Zeeuwse gemeenten langs. Sommige gemeenten krijgen zelfs twee keer bezoek. Carmen Wisse ging vanochtend al van Kapelle via Krabbendijke naar Tholen en Jan-Jaap Corré is in Dreischor.
08:57
Provinciale Staten: 16 partijen
De keuze is reuze: voor het waterschap kan je kiezen uit 12 partijen, voor de Provinciale uit maar liefst 16 partijen.
Hieronder staan de lijsttrekkers voor Provinciale Staten: v.l.n.r. Gert Heijkoop (JA21), Harry van der Maas (SGP), Ger van Unen (SP), Wouter Versluijs (D66), François Babijn (PVZ), Anita Pijpelink (PvdA/GroenLinks), Dick van der Velde (VVD), Lizo Koppejan (CU), Rens Reijnierse (50PLUS), Robert Brunke (BVNL), Patrick van der Hoeff (PVV), Trees Janssens (PvdD), Lou Waterman (AWP), Jo-Annes de Bat (CDA), Kees Hanse (BBB) en Martin Bos (FVD).

08:56
Waterschap: 12 partijen
Hieronder staan de lijstrekkers voor het waterschap: v.l.n.r. Karin Körver (PvdD), Johan Hessing (50PLUS), Heleen Hamelink (CU), Gert van Kralingen (SGP), Gert-Jan Minderhoud (PVZ), Ron de Kort (PvdA), Bastiaan van 't Westeinde (BBB), Carla Michielsen (CDA), Theo Richel (Blanco lijst), Nathalie de Visser (VVD), Marleen Blommaert (Water Natuurlijk) en Lou Waterman (Algemene Waterschapspartij).

08:40
Ideaal stemweer
Uit gegevens van eerdere verkiezingen weten we dat kiezers bij slecht weer hun gang naar de stembus moeilijker weten te vinden. Die vlieger gaat vandaag niet op. Met 7 tot 9 graden, droog en zonnige perioden kan het weer geen excuus zijn om je stem niet uit te brengen.
08:27
Nooit te jong om te stemmen (of in ieder geval: om te kijken)
Een stemmer in Krabbendijke heeft haar dochter meegenomen naar het stembureau. En dat mag, geen probleem. Dus zo zat Esmée van 10 maanden naast het stembiljet in het stemhokje. Tip als je je kind meeneemt: zorg dat hij of zij het rode potlood niet in handen krijgt. Je stembiljet is zó ongeldig!

08:18
Loopt goed in Krabbendijke
07:32
Hoe zat het ook weer met de Provinciale Statenverkiezingen?
07:30
Stembussen geopend
Stipt om 7.30 uur zijn de deuren opengegaan van de stembureaus. Vanaf nu kan je als 18+'er je stem uitbrengen voor de Provinciale Staten en het waterschap.

06:50