Megaorder voor Damen: vier fregatten voor Nederlandse en Belgische marine

Defensie laat vier nieuwe fregatten bouwen, onder meer bij scheepsbouwer Damen in Vlissingen. Het gaat om vier Anti Submarine Warfare fregatten. Daarvan zijn er twee voor de Nederlandse en twee voor de Belgische marine. Met de megaorder is in totaal zo'n vier miljard euro gemoeid.
Artist impression van de fregatten
Artist impression van de fregatten © Defensie
Damen speelt niet alleen een grote rol bij de bouw van de fregatten, de kans is groot dat ook een groot deel van het onderhoud straks bij de scheepsbouwer wordt gedaan. Voor het ASW-fregat sluit Defensie een reeks van ongeveer 40 contracten. De twee grootste contracten betreffen de bouw van het schip door Damen en het radar- en vuurleidingssysteem AWWS door Thales Nederland.
Het is de bedoeling dat de casco's van de schepen worden gebouwd in Roemenië, zoals dat bijvoorbeeld nu ook gebeurt bij het Combat Support Ship. Vervolgens worden de schepen in Nederland afgebouwd. De ondertekening van de contracten staat gepland voor juni, als de Tweede Kamer ermee akkoord gaat.
De ASW-fregatten vervangen de huidige vier multipurpose-fregatten (M-fregatten). Deze Nederlandse en Belgische schepen hebben inmiddels het einde van hun levensduur bereikt, al zijn ze nog inzetbaar. Het eerste fregat is voor de Koninklijke Marine en moet in 2029 inzetbaar zijn.

Internationale samenwerking

"De nieuwe ASW-fregatten zorgen voor een belangrijke versterking van de slagkracht van de Koninklijke Marine. België en Nederland zetten met onze samenwerking een volgende stap op het gebied van internationale defensiesamenwerking. Onze landen lopen hiermee voorop in Europa", meldt staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat.

Taken en bewapening

De belangrijkste taak van het ASW-fregat is de bestrijding van onderzeeboten op afstand. Maar het kan ook gebruikt worden voor bijvoorbeeld kustwachttaken, noodhulp en terrorisme- of drugsbestrijding.
Voor het opsporen en bestrijden van onderzeeboten beschikt het ASW-fregat over een nieuw geïntegreerd systeem: de Under Water Warfare Suite (UWWS). Dit systeem integreert de torpedolanceerinstallatie met de data van verschillende sonarsystemen.
Het belangrijkste wapensysteem tegen onderzeeboten is de Mk54 torpedo die over enkele jaren beschikbaar komt. Zowel het fregat als de NH-90 boordhelikopter kan deze torpedo lanceren.
Ten behoeve van de bestrijding van oppervlaktedoelen op zee en op het land beschikt het ASW-fregat over een 76mm kanon en de Noorse Naval Strike Missile (NSM), de opvolger van de Harpoon-antischipraket.
Voor de zelfverdediging tegen kleine oppervlaktedoelen krijgt het fregat twee kleinere kanons en op afstand bedienbare mitrailleurs.
Lucht- en oppervlaktedoelen kan het ASW-fregat opsporen en bestrijden met behulp van het Above Water Warfare System (AWWS) van Thales Nederland. Dit geïntegreerde radar- en vuurleidingssysteem brengt de informatie van meerdere sensoren, waaronder radars bij elkaar.
Naast het kanon beschikt het fregat voor de luchtverdediging op de korte afstand over RAMluchtdoelraketten (Rolling Airframe Missile). De huidige M-fregatten beschikken voor deze taak over het Goalkeeper-snelvuurkanon dat wordt uitgefaseerd.
BRON: Ministerie van Defensie
Hoofdtaak van de ASW-fregatten is het opsporen en bestrijden van onderzeeboten op afstand. Dat gebeurt onder meer met de NH90-boordhelikopter. Zowel het fregat als de helikopter kunnen een torpedo lanceren om een onderzeeboot uit te schakelen of te verdrijven. Het ASW-fregat is lastig te detecteren door onderzeeboten en kan zich verdedigen tegen torpedoaanvallen.
Aan boord van de ASW-fregatten is plek voor een 117-koppige bemanning. Daarnaast is er ruimte voor 35 personen die meevaren voor specifieke missies. De 2 Nederlandse fregatten worden vernoemd naar vrouwen die een grote betekenis hebben gehad voor de Nederlandse vrijheid.