'Als het waait, lijkt het net een golvende zee', vlas op sommige plekken al in bloei
Trots loopt Karel Martinet door zijn veld met bloeiend vlas in Heikant. Het gewas komt tot aan zijn navel, zo lang heeft hij het nog niet vaak meegemaakt. Het is nog te vroeg om het een goed vlasjaar te noemen, vindt hij, maar voor nu staat het er mooi bij. "Ik ben pas gerust als het in de schuur ligt. Een onweersbui kan het nog allemaal verpesten."
In Zeeuws-Vlaanderen staat het vlas al in bloei: hoe kan dat?
Op verschillende plekken zijn de blauwe bloemetjes alweer te zien. Opmerkelijk, want vlas bloeit op z'n vroegst pas in juni. "Ja, het kan zijn dat mensen het verwarrend vinden, maar dit is wintervlas," aldus Martinet. "Dat hebben we al in het najaar gezaaid."
Wintervlas werd in het verleden veel meer gezaaid, maar is uit het landbouwbeeld verdwenen omdat het niet meer rendabel was.
Veel vraag naar vlas
Maar tegenwoordig is er veel vraag naar vlas. Het product is duurzaam en wordt verwerkt in kleding, maar ook in woningen. Daarom wordt volop geëxperimenteerd met de winterse variant. "Er zijn verschillende voordelen. Het is betrouwbaarder in de opkomst, omdat het pas in het najaar wordt gezaaid heeft het gewas geen last van de droge zomer en er is geen bespuiting nodig tegen de beestjes."
Vrieskou is funest
Toch is er één maar. Als het in de winter hard vriest, zou dat funest kunnen zijn voor het vlas. "Maar dat heb ik zelf nog niet meegemaakt, het is pas de tweede keer dat ik het heb gezaaid," zegt Martinet.
Bij Van de Bilt in Sluiskil hebben ze dat wel al meegemaakt. De vlasverwerker is al tien jaar bezig om het juiste ras te vinden om wintervlas in Zeeuws-Vlaanderen te telen. Het perceel langs de Tunnelweg, dat ook in bloei staat, is van het bedrijf. "Eigenlijk zien we nu pas de resultaten die we willen zien," zegt Eugenie van de Bilt.
Het telen van vlas kan namelijk risicovol zijn. Het is erg gevoelig voor té veel droogte, kou en regen. Maar Van de Bilt denkt dat we dit jaar tevreden mogen zijn. "Er zit temperatuur in de grond en over het algemeen is het waterpeil weer bijgevuld."
Ook naar Bangladesh
Het Zeeuwse vlas gaat naar China en India, waar het verwerkt wordt. Daar ziet Van de Bilt ook nieuwe ontwikkelingen. "Ook in Bangladesh zijn er nu spinnerijen die vlas kunnen verwerken."
De verwachting is dan ook dat boeren in de toekomst vaker wintervlas gaan zaaien. Om aan de vraag te voldoen, maar ook omdat het beter tegen veranderende klimaatomstandigheden kan.
Vlasboer Martinet vindt het bovendien ook een mooi gewas. "Een uienboer zal vast ook trots zijn op zijn gewas. Maar dat is maar zo groen, hé. Er zijn maar weinig gewassen die bloeien. Dus ja, ik vind het ook prachtig. Als de wind toeneemt dan lijkt het hier wel een golvende zee."
Het wintervlas is bijna uitgebloeid. Maar het voorjaarsgewas moet nog gaan bloeien. Dus volgende maand kunnen we nog meer blauwe percelen verwachten.
