Uitzonderlijke vondsten uit de middeleeuwen gedaan bij opgravingen
"De kans is groot dat Pieter hem verloren heeft", zegt archeologe Els Coppens. "Of dat de stempel is weggegooid." Balen voor de middeleeuwse Pieter Willemsohn, maar een gelukje voor archeologisch onderzoeksbedrijf Artefact, die daardoor een nog gave lakstempel uit de 15e eeuw vond tijdens opgravingen in de wijk Aria in Goes. "Dat is vrij uitzonderlijk." En dat was niet eens de enige middeleeuwse vondst.
"Je hoopt wel op mooie vondsten, maar je verwacht niet bij elke opgraving unieke vondsten te vinden", zegt Els Coppens, projectleider en archeologe bij Artefact. Ze is in haar nopjes. Niet heel vreemd, de onderzoekers hebben bijzondere dingen gevonden in de grond van de nieuwe wijk Aria.
De oudste vondst is een zeer kleine munt met een diameter van 0,9 centimeter uit de 12e eeuw. Ook een gesp uit de 13e eeuw, afkomstig uit Limoges (Frankrijk), is uitzonderlijk goed bewaard. Waarschijnlijk was het van een rijke burger. De derde bijzondere vondst is een lakstempel uit de 15e eeuw.
'De kans is groot dat Pieter de lakstempel verloren is'
"De zegel van de lakstempel is nog volledig bewaard en duidelijk leesbaar, dat is vrij uitzonderlijk", zegt Coppens enthousiast. Je kunt de stempel vergelijken met een handtekening. "Niet iedereen kon lezen, maar de afdruk van een wapenschild was wél duidelijk herkenbaar. Het was dus onmiddellijk duidelijk wie de eigenaar was van een verzegeld document."
De onderzoekers weten daardoor ook wie de eigenaar was: Pieter Willemsohn. "Dankzij de archivaris van de gemeente Goes, Frank de Klerk, weten we meer over de familie", vertelt Coppens. Het wapenschild in het midden van de lakstempel is van de familie Blanckx. "Die bezat in de late middeleeuwen een klein gedeelte van de ambachtsheerlijkheid in Kloetinge."
"Door de opgravingen weten we nu dat hun terrein minimaal tot aan het Pykeswegje reikte", gaat Coppens verder. "De familie had grote invloed in Kloetinge en heeft financieel bijdragen tot het bouwen van de toren van de kerk." Normaal gesproken werd een stempel na de dood van de eigenaar onbruikbaar gemaakt. Dat is bij deze niet gebeurd. "De kans is groot dat Pieter hem verloren heeft of dat de stempel is weggegooid", concludeert Coppens.
'Te mooi om waar te zijn'
Zo noemt archivaris Frank de Klerk de vondst. Er zijn namelijk niet veel andere sporen van deze familie te vinden. De familie had allerlei historische verbanden met de kerk en met de ambachtsheerlijkheid. "Ze waren ook allemaal wel heldhaftig", vertelt hij. Dat is af te leiden uit de manier waarop ze staan afgebeeld op de zerk in de kerk van Kloetinge. Juist omdat er zoveel verhalen over de familie zijn, is deze vondst zo bijzonder.
In onderstaande video zie je ook hoe de gesp en het muntje er uitzien en wat de onderzoekers nog meer vonden tijdens de opgravingen, zoals dierengraven, voorraadkuilen die als een soort koelkasten fungeerden en aardewerk:
De onderzoekers vonden ook nog een deel van een gebouwtje met vondsten die dateren vanaf de 11e eeuw. Coppens: "Dat de bewoningssporen zo oud zouden zijn, hadden we vooraf niet verwacht." Volgens haar tonen de vondsten en sporen hoe de mensen leefden in boerderijtjes waar vee gehouden werd. "Dit waren aanvankelijk houten gebouwen. Later, vanaf de 13e eeuw kwamen er bakstenen constructies."
Volgend jaar verder onderzoek
De werkzaamheden vonden in mei en juni plaats tegenover een boerderij aan het Pykeswegje. Daar worden nieuwe huizen gebouwd. Volgend jaar wordt er verder gegraven op het erf van de boerderij. De vondsten zijn nu opgeslagen in het depot van Artefact in Zaamslag. Volgens de opdrachtgever is hij in overleg met de gemeente Goes om de archeologische vondsten ooit tentoon te stellen.
