Klimaatplannen van Dow en Yara in gevaar door tekort aan elektriciteit
De verduurzamingsprojecten van Dow in Terneuzen dreigen niet door te gaan nu er te weinig elektriciteit beschikbaar is op het Zeeuwse net. Hetzelfde geldt voor Yara in Sluiskil. De twee bedrijven in Zeeuws-Vlaanderen staan bekend als grote industriële vervuilers. Ze willen naar eigen zeggen wel klimaatvriendelijker produceren, maar dat gaat niet als er onvoldoende elektriciteit is.
"We komen aan met de stekker, alleen is de overheid vergeten de stekkerdoos neer te leggen. Dat is frustrerend." Woordvoerder en directielid Gijsbrecht Gunter van Yara Sluiskil verwoordt het plastisch. De leiding van de meststoffenfabrikant was not amused om het nieuws over het overvolle Zeeuwse elektriciteitsnet via de media te vernemen.
Vooral omdat Yara eerder uitgebreid met netbeheerder TenneT om de tafel had gezeten om zijn verduurzamingsplannen door te spreken. TenneT, dat voor honderd procent in handen is van de Nederlandse Staat, maakte op 19 juli bekend nieuwe aanvragen voor elektriciteit van grote bedrijven op een wachtlijst te zetten. "Het nieuws kwam voor ons als een donderslag bij heldere hemel", zegt Gunter.
Uitstoot kooldioxide omlaag
Yara staat op het punt om grote investeringen te doen in een klimaatvriendelijke manier van produceren. Met minder aardgas en meer groene stroom. Op die manier wil het bedrijf zijn zogeheten CO2-footprint verder verlagen. Bestaande installaties worden omgebouwd en nieuwe installaties werken helemaal op (groene) stroom. Maar die stroom moet er dan wel zijn.
Klimaatplannen lopen risico
Die verduurzaming bij Yara loopt nu gevaar: "Als die stroom er niet komt en er is ook geen extra capaciteit beschikbaar voor de komende tien jaar, waar nu over gesproken wordt, dan is dat zeker een risico voor onze klimaatplannen", zegt Gijsbrecht Gunter.
Congestie op het elektriciteitsnet
Het elektriciteitsnet in Zeeland zit vol. Er kunnen geen aanvragen van nieuwe bedrijven meer bij en uitbreiding van capaciteit bij bestaande bedrijven is niet mogelijk. Netbeheerder TenneT liet dat onverwachts op 19 juli weten.
Op dit moment ligt er bij TenneT een aanvraag van 3,5 gigawatt aan extra vermogen. Dat is vergelijkbaar drie keer het huidige vermogen van de provincie Zeeland.
De voorlopige leveringstop geldt voor grote bedrijven. Particulieren en kleine bedrijven met aansluitingen tot drie keer 80 ampère gaan hier voorlopig niets van merken.
Dow Terneuzen heeft hetzelfde probleem. "We zijn al heel lang bezig met het verduurzamen van onze installaties", zegt Anton van Beek, president-directeur van Dow Benelux. "Daar heb je groene elektriciteit voor nodig."
Dow wil voor 2030 waterstof maken van restgassen om dat te gebruiken bij de productie. Ook wil het bedrijf zijn gasgestookte turbines vervangen door elektrische. Als derde wil Dow zogeheten elektrische krakers maken. Een kraker is een installatie om stoffen om te zetten. Maar dat speelt pas na 2030.
Van grijs naar groen
Maar ook voor deze verduurzamingsplannen is groene stroom nodig. "Op dit moment gebruiken we grijze elektriciteit. Dat stoot CO2 uit, maar dat willen we niet. We willen groen, maar als dat niet beschikbaar is, dan heb je een probleem om je doelstelling te halen", zegt Van Beek.
De onzekerheid over de levering van elektriciteit zorgt er bij Dow voor dat besluiten over de verduurzamingplannen worden uitgesteld. Van Beek wil weten waar hij aan toe is, zelfs als het antwoord negatief is: "Geef ons duidelijkheid en dan heb ik het over maanden."
Als grote industriële spelers in Zeeland hebben Dow en Yara al gesprekken gevoerd met TenneT. Daarin werd vooral het probleem in kaart gebracht. Tot mogelijke oplossingen kwam het nog niet. In vervolggesprekken hopen de bedrijven eruit te komen. Wat Gijsbrecht Gunter betreft gebeurt dat snel: "Binnen enkele weken."
