Flinke veranderingen staan de oestersector te wachten: 'Seizoenstart met een zwart randje'

Creatieve oplossingen bedenken is een kwaliteit die de oestersector de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Vanwege de steeds veranderende regels en uitdagingen moeten de kwekers constant nieuwe manieren bedenken om de oesterhandel in stand te houden. Met de slechte waterkwaliteit in het Grevelingenmeer is er een nieuwe uitdaging bijgekomen. Eentje die niet zo snel op lijkt te lossen.
Tijdens de aftrap van het officiële oesterseizoen in Yerseke was er allereerst goed nieuws. De situatie in de Oosterschelde, waar de meeste oesters worden gekweekt, is stabiel. Volgens Kees van Beveren van de Nederlandse Oestervereniging gaat het daar goed: "Er zijn minder zorgen over de waterkwaliteit en we zien zelfs een kleine toename van de zo bijzondere platte Zeeuwse oester. In de Oosterschelde experimenteren onze kwekers ook volop met de off-bottom-methode. Dat gaat met vallen en opstaan. Met name het vinden van geschikte locaties vergt tijd en leergeld."

Ook een zwart randje

De situatie in het Grevelingenmeer is een ander verhaal. Van Beveren sprak zelfs van een seizoenstart met een zwart randje: "De water- en bodemkwaliteit zijn in een proces van jaren zo ver achteruitgegaan dat het kweken van oesters daar een bijna onmogelijke zaak is geworden. Al verschillende jaren achter elkaar lukt het niet het oesterbroed in te vangen. Voor onze kwekers is dat een hard gelag, want er moet wel pacht betaald worden voor de oesterpercelen." Uit oesterbroed groeien de uiteindelijke oesters.

Oplossing voor het probleem?

Van Beveren heeft ook kritiek op de waterbeheerders: "Ze zijn op het Grevelingenmeer niet in staat de instandhoudingsdoelstellingen te halen. Iedereen is het er over eens dat dat alleen kan, als er een doorlaat in de Brouwersdam komt. Tot op heden ontbreekt het aan politieke wil om daar voldoende geld voor uit te trekken. Met alle gevolgen van dien."
Feitjes over Zeeuwse oesters:
In Nederland worden twee soorten oesters gekweekt: platte Zeeuwse oesters en holle Zeeuwse oesters, ook wel creuses genaamd. De productiegebieden liggen allemaal in Zeeland; in de Oosterschelde en het Grevelingenmeer. De productie van exclusieve platte oesters bedraagt anderhalf tot twee miljoen stuks, de productie van de toegankelijkere creuses of holle oesters ligt veel hoger: vijftien tot twintig miljoen oesters. Er zijn 29 Nederlandse oesterkwekers, die allemaal lid zijn van de Nederlandse oestervereniging.
In het Frans heten oesters 'huîtres', dit verwijst naar de 8 maanden met een 'r'. De tijd van het oesterseizoen. Vroeger werd gedacht dat mosselen ook alleen in de maanden met een r gegeten konden worden, dat is achterhaald. Voor de meeste oesters geldt dit nog wel.
Nienke Bakker
Nienke Bakker van Roem van Yerseke © Omroep Zeeland
Het bedrijf Roem van Yerseke is bezig met een oplossing voor het gebrek aan oesterbroed. In Yerseke staat het enige commerciële broedhuis van Nederland. Daar worden oesterlarven opgekweekt tot jonge oesters. Als deze groot genoeg zijn, worden ze daarna uitgezet in de Oosterschelde om uit te groeien tot een volwassen oester. Nienke Bakker van het bedrijf hoopt op deze manier een stabiele aanvoer te kunnen garanderen: "Het heeft jaren gekost, maar wij weten nu goede resultaten te boeken in het opgroeien van larfjes tot baby-oesters of broedjes."

Cheque voor Bende van het Strand

Zeeuwse oesters worden in Nederland steeds populairder, al blijft België de belangrijkste afzetmarkt. Dat was ook duidelijk te zien tijdens de opening van het oesterseizoen. De Belgische media was in de meerderheid. Nadat de eerste oesters waren opgevist werden ze aan boord van de YE100 uitgeserveerd. Aan de wal kregen de genodigden oesterbereidingen van chefs Thijs Meliefste (van Restaurant Meliefste in Wolphaartsdijk) en Laurent Law (van Amuzee in Zeebrugge) te proeven.
Terwijl dat gebeurde werd er een cheque overhandigd aan 'Stichting De Bende van het Strand'. Deze stichting houdt met vrijwilligers de kustlijn van Schouwen-Duiveland, Noord-Beveland, Grevelingenmeer en Oosterschelde jaarrond schoon. Volgens Van Beveren is deze stichting belangrijk voor de oestersector: "We zijn ons bewust van het belang van een schone zee. Daarnaast spoelen er soms wel eens materialen aan na een storm en daarom willen we het werk van de Bende van het Strand ondersteunen."